Quy hoạch xây dựng vùng huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050
Vị trí: Huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái
Quốc gia: Việt Nam
Mù Cang Chải là huyện miền núi nằm ở cực Tây của tỉnh Yên Bái, được thiên nhiên ưu đãi với nhiều giá trị đặc thù về địa hình - địa mạo, khí hậu, khoáng sản và cảnh quan tự nhiên chưa được khai thác. Song ngược lại, địa hình bị chia cắt mạnh mẽ và hạn chế về cơ sở hạ tầng biến Mù Cang Chải trở thành “vùng trũng”. Điều này dẫn đến một nghịch lý: Mù Cang Chải – vùng đất nổi tiếng thế giới với di sản ruộng bậc thang và các bãi đá cổ - đồng thời cũng là một trong 56 huyện nghèo nhất cả nước ( theo Quyết định số 275/QĐ-TTg ) với sự chênh lệch phát triển lớn so với các huyện và tỉnh lân cận. Do đó, phát triển kinh tế địa phương luôn được xem là mục tiêu hàng đầu trong các chiến lược phát triền vùng.
Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức cần giải quyết để Mù Cang Chải đạt được mục tiêu này. Sự phức tạp về vị trí địa lý và giao thông tiếp cận dẫn đến những khó khăn trong vận hành và quản lý địa phương, đặc biệt trong lĩnh vực xây dựng và phát triển đô thị. Nhu cầu phát triển kinh tế tốc độ cao trong bối cảnh công nghiệp hóa - hiện đại hóa có nguy cơ dẫn đến sự đánh đổi môi trường và bản sắc cộng đồng các dân tộc – vốn là các giá trị không thể khôi phục lại được. Các hệ quả ngày càng rõ nét sau quá trình phát triển nóng của các đô thị du lịch có tính chất tương đồng như Đà Lạt, Sa Pa,… nhiều khả năng sẽ là bài toán Mù Cang Chải cần giải quyết trong tương lai. Bên cạnh đó, diễn tiến gần như không thể đảo ngược của Biến đổi khí hậu và nóng lên toàn cầu, cùng các tác động nhân tạo không được cảnh báo trước (như hoạt động khai thác thượng nguồn, các sự cố môi trường nằm ngoài phạm vi lãnh thổ) đã và đang làm thay đổi nhanh chóng các điều kiện và quy luật tự nhiên – vốn là nền tảng của mọi hoạt động phát triển lãnh thổ.
Do đó, bên cạnh quan điểm thoát nghèo bền vững và không đánh đổi sự phát triển bằng mọi giá, quy hoạch xây dựng vùng huyện Mù Cang Chải đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 còn tìm kiếm một mô hình phát triển đặc thù, từng bước tiệm cận các xu hướng và mô hình phát triển du lịch thành công trên thế giới. Mù Cang Chải đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 sẽ trở thành một vùng huyện kinh tế - dịch vụ du lịch trọng điểm của tỉnh Yên Bái, một điểm đến “xanh, hài hoà, bản sắc và hạnh phúc”.
Sự phát triển của vùng huyện Mù Cang Chải dựa trên của 3 trụ cột về Phát triển bền vững:
Dưới sự tham vấn của các chuyên gia Pháp và các đơn vị tư vấn địa phương, đồ án quy hoạch xây dựng vùng huyện Mù Cang Chải đã được nghiên cứu với tinh thần tích hợp hướng tới mục tiêu phát triển cân bằng. Chúng tôi tin tưởng, kinh tế du lịch xanh sẽ tạo ra sự phát triển đột phá cho thương hiệu lãnh thổ Mù Cang Chải bên cạnh màu xanh trường tồn của ruộng bậc thang và các cánh rừng nguyên sinh, hiện thực hoá tầm nhìn về một “Mù Cang Chải – đến những tầng mây: đổi mới và trải nghiệm”.
